Publications

    Imperialism and Ethnonationalism in Russia’s Turbulent Years (1989–1994) – How Narratives of Unjust Borders Shaped Putin’s ‘Time Bomb’ Metaphor

    2025•Nationalities Papers

    The article explores the interplay between imperialism and ethnonationalism, revealing how these seemingly conflicting ideologies coalesced in Russian political thought. The period of 1989–1994 saw a struggle between civic nationalism, which sought to redefine Russia within its existing borders, and imperialist-nationalist currents that viewed Soviet disintegration as a geopolitical catastrophe. Within this ideological conflict, the “time bomb” metaphor emerged as a potent rhetorical device, encapsulating anxieties about territorial fragmentation and national decline. The study identifies Russian émigré intellectual Gleb Rahr as a key figure in introducing the metaphor, later popularized by figures such as Dmitry Rogozin and Vladimir Putin.

    Narracje polityczne w duchu rosyjskiej propagandy. Raport na temat ich występowania w polskiej literaturze naukowej w latach 2014–2024

    2025•Mieroszewski Centre

    Rosyjska propaganda nie działa tylko w mediach i polityce. Jej wpływ sięga głębiej – również do świata nauki. Raport Centrum Mieroszewskiego „Narracje polityczne w duchu rosyjskiej propagandy. Raport na temat ich występowania w polskiej literaturze naukowej w latach 2014–2024” pokazuje, że charakterystyczne dla Kremla opowieści – od „Ukrainy skorumpowanej” po „Krym – zawsze rosyjski” – pojawiają się także w polskich publikacjach naukowych. Zwykle są krytykowane lub relacjonowane, rzadziej aprobowane. Jednak sam fakt ich obecności w języku akademickim sprawia, że mogą – często nieświadomie – wzmacniać rosyjski przekaz w debacie publicznej. Raport autorstwa dr. Ernesta Wyciszkiewicza i dr. Bartłomieja Gajosa to pierwsze w Polsce opracowanie, które systematycznie analizuje występowanie prorosyjskich narracji w polskiej literaturze naukowej z zakresu nauk społecznych i humanistycznych. Badacze przeanalizowali ponad 208 tysięcy publikacji z lat 2014–2024, korzystając z narzędzi sztucznej inteligencji, text-miningu i własnej listy 44 narracji wywiedzionych z rosyjskiego dyskursu propagandowego.

    Inconvenient Anniversary: October Revolution Day in the Polish People’s Republic, 1957–67

    2019•Acta Poloniae Historica

    This article shows how the leaders of the Polish United Workers’ Party (PZPR) tried to incorporate the October Revolution into the Polish culture of remembrance. The author concentrates his attention on two round anniversaries (in 1957 and 1967) and describes the limits, zig-zags, and paradoxes of the official politics of memory conducted by the PZPR. He argues that although the Soviet leaders conceived the anniversaries of the October Revolution as a means of strengthening the friendship between the nations, in the case of Poland, they created an opportunity to advance arguments for easing Soviet domination. The author also points out that both the Soviet and Polish cultures of remembrances shared one feature in common: by the late 1960s, the theme of the Second World War started to overshadow all other events from the past, including fi rst and foremost the October Revolution.

    (R)evolutionary memory in Tambov (1991-2017), in: Circles of the Russian Revolution. Internal and International Consequences of the Year 1917 in Russia, ed. Ł. Adamski, B. Gajos, Routledge 2019, p. 242-269

    2019•Routledge

    The Tambov case should be seen as a pars pro toto of the process whereby Russia's Soviet past is being reinterpreted, with state authorities undertaking to fashion a new public memory of that time. And when it comes to the October Revolution this memory very much lends itself to highly conflicting argumentation.

    Fading Red October: Soviet Youth and the Fiftieth Anniversary of the October Revolution

    2018•Revolutionary Russia

    Grand anniversaries are always treated by politicians as an opportunity to exploit history in accordance with their political agenda. This article explores how the CPSU and the Komsomol used the fiftieth anniversary of the October Revolution in order to shape the post-war generation. Preparations and celebrations of this event demonstrated that the ultimate aim embodied by the October Revolution - building communism - wasn't appealing for young Soviet citizens and the CPSU struggled to win over hearts of young people. The fiftieth anniversary also showed that the October Revolution started to lose its central place in the Soviet pantheon of memory, as the main goal of the Soviet power evolved from striving to create utopian claseless society to defend and preserve the existing regime. It was one of the reasons why the Great Patriotic War started to overshadow the memory of the year 1917 and consequently became the event around which all others revolved.

    Pięćdziesiąta rocznica rewolucji październikowej (1967) – przewrót pokoleniowy i polityka historyczna ZSRS

    2017•Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

    Obchody 50. rocznicy rewolucji październikowej ujawniły istotne zmiany w polityce historycznej KPZS. Wydarzenia, które rozegrały się w Piotrogrodzie i wokół których przez pół wieku koncentrowała się pamięć społeczna, w latach sześćdziesiątych nie miały już tak silnego wymiaru symbolicznego ani takiej zdolności mobilizowania społeczeństwa do realizacji celów partii komunistycznej jak Wielka Wojna Ojczyźniana. Po reaktywowaniu w 1965 r. oficjalnych obchodów Dnia Zwycięstwa rewolucja październikowa zaczęła stopniowo tracić swój centralny status w pamięci społecznej Związku Sowieckiego.